Nietrzymanie moczu

Nietrzymanie moczu
Nietrzymanie moczy to problem który dotyczy częściej kobiet lecz również mężczyzn. Często jednak jest to dolegliwość ignorowana i krępująca dla wielu pacjentów choć dotyczy ludzi na całym świecie od wielu lat. Zaburzenie to przede wszystkim obniża jakość i komfort życia.
Nietrzymanie moczu, zwane inaczej inkontynencją, jest stanem niekontrolowanego oddawania moczu przez cewkę sprawiającym problemy zdrowotne, higieniczne i społeczne.
Najczęściej występujące typy nietrzymania moczu to:
    1. Wysiłkowe nietrzymanie moczu- to objaw polegający na mimowolnym wycieku moczu podczas wysiłku, kichania, kaszlu lub śmiechu czyli wykonywaniu czynności, które powodują wzrost ciśnienia w brzuchu.
    2. Naglące nietrzymanie moczu- to sytuacje, w których chęć oddania moczu jest przymusem do znalezienia toalety w bardzo krótkim czasie. Dochodzi tu do skurczu pęcherza w niewłaściwym momencie powodującego wyciekanie moczu pomimo ściśnięcia zwieracza.
    3. Nietrzymanie moczu z przepełnienia- występuje kiedy pęcherz gromadzi bardzo dużo moczu, rozciągając jego ściany, a następnie opróżnia się małymi porcjami.
    4. Mieszane nietrzymanie moczu- jest to kombinacja dwóch pierwszych typów czyli mimowolnego wycieku moczu z uczuciem naglącego parcia oraz podczas wysiłku, kichania czy śmiania się.
 
rys. 2 mięśnie dna miednicy i pęcherz
Czynniki ryzyka powstawania nietrzymania moczu:
1. Wiek: wraz z wiekiem wzrasta częstość występowania nietrzymania moczu, szacuje się iż połowa kobiet po 60 roku życia cierpi na tą przypadłość choć dotyczy ona również wielu kobiet w 3 i 4 dekadzie życia;
2. Niedobory hormonalne: spadek poziomu estrogenów jest typowym objawem dla okresu około i pomenopauzalnego kobiet, lecz również tzw. chirurgiczna menopauza (po usunięciu jajników) jest elementem wpływającym na wzrost częstości nietrzymania moczu;
3. Płeć: u kobiet występuje znacznie częściej bo aż około 4razy częściej niż u mężczyzn;
4. Ciąża i porody: uważa się że przebyte porody to najistotniejszy czynnik predysponujący do nietrzymania moczu, zarówno jeśli chodzi o ich ilość jak i sposób rozwiązania. Często skomplikowane porody np. duża waga i wysokość noworodka stanowią groźbę wystąpienia nietrzymania moczu w późniejszym okresie życia. Porody jak i sama ciąża to czynniki ryzyka ponieważ stanowią one duże obciążenie dla mięśni dna miednicy, które odgrywają kluczową rolę w prawidłowym trzymaniu moczu;
5. Przebyte operacje: pooperacyjne uszkodzenie aparatu trzymającego mocz to jedna z najczęstszych przyczyn nietrzymania moczu u mężczyzn, dochodzi do tego podczas zabiegu wycięcia gruczołu krokowego, u kobiet natomiast często zabieg chirurgicznego usunięcia macicy powoduje zaburzenie funkcji pęcherza moczowego.
6. Inne choroby cywilizacyjne i związek z nietrzymaniem moczu: nadciśnienie tętnicze ze względu na stosowane leki, mają one działanie moczopędne które zaburza prawidłowe działanie pęcherza moczowego, przewlekła obturacyjna choroba płuc której towarzyszy przewlekły kaszel i wzrost ciśnienia śródbrzusznego, otyłość wpływa na zwiększenie ciśnienia w jamie brzusznej oraz nadmierne obciążenie dna miednicy dodatkowo czynniki związane z otyłością takie jak zła dieta, niska aktywność fizyczna, zaparcia, cukrzyca wiąże się z częstymi zakażeniami układu moczowego, pojawianiem się wzmożonego pragnienia co skutkuje wielomoczem, zaburzenia psychiczne i stosowane leki które powodują rozluźnienie cewki moczowej, nałogi takie jak kofeina, alkohol które mają działanie moczopędne oraz nikotyna która skutkuje niższym poziomem estrogenów i zaburza produkcję kolagenu który ma wpływ na strukturę dna miednicy.
Diagnostyka i ustalenie przyczyny nietrzymania moczu jest konieczne, by zastosować odpowiednie leczenie. Podstawowa diagnostyka wystarcza w 80– 85% przypadków do rozpoczęcia leczenia. 
rys 2 piłka rehabilitacyjna, ćwiczenia z piłką
 Obejmuje ona:
1. Badanie podmiotowe: ogólna ocena stanu zdrowia, wywiad ginekologiczno-położniczy lub urologiczny, wywiad dotyczący nietrzymania moczu, wpływ nietrzymania moczu na jakość życia, ocena ilości traconego mimowolnie moczu.
2. Badanie przedmiotowe: badanie jamy brzusznej, badanie ginekologiczne, badanie per rectum, badanie neurologiczne-ocena czucia i odruchów, badanie ultrasonograficzne,
    3. Badanie laboratoryjne moczu,
    4. Ocena ilości moczu zalegającego po mikcji,
    5. Cystouretroskopia,
    6. Testy czynościowe np.: test kaszlowy,
    rys. 3 Dysk sensomotoryczny, ćwiczenia na dysku

    Leczenie, w przypadku każdego rodzaju nietrzymania moczu, należy rozpocząć zmianą stylu życia (zmniejszenie masy ciała, zaniechanie palenia, uregulowanie posiłków i podaży płynów). Następnym krokiem powinno być zastosowanie ( w zależności od typu nietrzymania moczu i potrzeb indywidualnych):
  • ćwiczeń wzmacniające mięśnie dna miednicy,
  • elektroterapii np. prądy tens,
  • terapii behawioralnej- biofeedback czyli metoda biologicznego sprzężenia zwrotnego,
  • trening pęcherza,
  • masażu medycznego,
  • zmiennego pola magnetycznego,
  • metody mechanicznej np. ciężarki dopochwowe,
  • leczenia operacyjne wysiłkowej postaci nietrzymania moczu.
Jeśli cierpisz na nietrzymanie moczu możesz ułatwić sobie codzienne funkcjonowanie w życiu dzięki stosowaniu odpowiednich środków chłonących. Są to produkty pomocnicze które można stosować zarówno w okresie leczenia, w czasie oczekiwania na zabieg bądź gdy leczenie nie przynosi pożądanych efektów. Stosowane są w zależności od zaawansowania schorzenia, prowadzonego stylu życia, stanu i budowy pacjenta.
Osoby ubezpieczone w NFZ mogą skorzystać z refundacji na pieluchomajtki, pieluchy anatomiczne, wkłady anatomiczne lub podkłady TENA. 
rys. 4 podkłady nieprzemakalne, pieluchomajtki, wkłady na nietrzymanie moczu

Dostępne produkty to np. wkłady anatomiczne, czyli specjalistyczne wkładki i podpaski są rekomendowane dla mężczyzn i kobiet z dolegliwością lekkiego nietrzymania moczu , majtki chłonne dla osób mobilnych, pieluchomajtki dla dorosłych osób mobilnych bądź leżących oraz podkłady nieprzemakalne zabezpieczające materac.

Pomocne materiały dla pacjenta:

Opracowanie: 
mgr Wiktoria Bożkiewicz
grafika pochodzi z google

Komentarze